Orizi i zi èshtè njè ndèr ushqimet mè tè mira qè ne mund tè konsumojmè nè ditèt e sotme. Ai ka njè histori shumè tè pasur dhe interesante. Siç ne tè gjithè e dimè, òrizi èshtè baza e gatimeve aziatike. Nè vitet kur Kina udhèhiqej nga njè perandor, orizi i zi quhej ” orizi i ndaluar”. Ai kultivohej nè sasira shumè tè vogla, aq sa tè plotèsonte nevojat e konsumit te perandorit. Ne kohèt e sotme orizi i zi kultivohet nè sasira relativisht tè vogla krahasuar me orizin e bardhè tè rafinuar dhe ate integral. Pèrmban njè antioksidant shumè tè fuqishèm qè i jep ngjyren e zezè, antioksidantin antocianinè. Nè orizin e zi gjenden substanca kimike dhe antioksidantè mè tè fuqishèm se boronicat.
– parandalon problemet kardiake
– èshtè shumè i mirè peŕ diabetin
– parandalon kancerin
– parandalon plakjen
Pèrmban 8.5%:proteinè, 3.5% hekur, 1% zink, 4.9% fibra.
Orizi i zi (black rice), i njohur gjithashtu si “orizi i ndaluar” ose “orizi perandorak,” është një lloj orizi i pasur me lëndë ushqyese dhe me një ngjyrë të errët karakteristike që i atribuohet përmbajtjes së lartë të antocianinave, të njëjtët antioksidantë që gjenden te boronicat dhe mjedrat.
Si gatuhet orizi i zi:
Përbërësit:
1 filxhan oriz i zi
2 filxhanë ujë
Pak kripë (sipas dëshirës)
Hapat për gatim:
Shpëlarja: Shpëlaje orizin nën ujë të ftohtë për disa minuta derisa uji të bëhet i kthjellët. Kjo ndihmon në largimin e niseshtës së tepërt.
Zierja: Shto orizin dhe ujin në një tenxhere. Nëse dëshiron, mund të shtosh pak kripë.
Gatimi: Vëre tenxheren mbi zjarr të lartë derisa uji të fillojë të vlojë. Pasi të vlojë, ul zjarrin dhe mbuloje me kapak.
Kohëzgjatja: Gatuaje për rreth 30-35 minuta ose derisa uji të thithet dhe orizi të jetë zbutur.
Pushimi: Pasi ta heqësh nga zjarri, lëre të pushojë për 5-10 minuta nën kapak.
Përzierja: Përziej orizin me një pirun për ta bërë më të lehtë dhe më të ajrosur.
Sugjerime shtesë:
Për një shije më të pasur, mund të përdorësh lëng perimesh ose pule në vend të ujit.
Orizi i zi shkon shumë mirë si garniturë për pjatat me mish, peshk, ose perime. Mund ta përdorësh edhe në sallata ose ëmbëlsira ekzotike.
RECETA ME ORIZ TE ZI
ChatGPT said:
ChatGPT
Orizi i zi është shumë i pasur me shije dhe vlera ushqyese. Ja disa receta interesante me oriz të zi:
1. Sallatë me oriz të zi dhe perime
Përbërësit:
1 filxhan oriz të zi (i zier sipas udhëzimeve)
1 spec i kuq (i prerë në kube)
1 kastravec (i prerë në kube)
1 avokado (i prerë në feta)
1 filxhan domate qershi (të përgjysmuara)
Pak majdanoz ose koriandër (i grirë imët)
2 lugë vaj ulliri
Lëngu i një limoni
Kripë dhe piper sipas shijes
Udhëzime:
Pasi orizi të jetë zier dhe ftohur, përzieje me perimet.
Shto vaj ulliri, lëng limoni, kripë dhe piper. Përzieji mirë.
Shërbeje të ftohtë si një pjatë të shëndetshme dhe të freskët.
2. Oriz i zi me peshk salmon
Përbërësit:
1 filxhan oriz të zi (i zier)
2 fileto salmoni
2 lugë vaj ulliri
1 thelpi hudhër (e grirë imët)
Lëngu i gjysmë limoni
Pak rigon, kripë dhe piper
Udhëzime:
Skuq salmonin në një tigan me vaj ulliri dhe hudhër derisa të marrë një ngjyrë të artë.
Shto lëng limoni dhe erëzat mbi salmonin gjatë gatimit.
Shërbe salmonin mbi orizin e zi të zier.
3. Oriz i zi me karkaleca
Përbërësit:
1 filxhan oriz të zi (i zier)
200 gr karkaleca të qëruar
1 thelpi hudhër (e grirë)
1 lugë vaj ulliri
Pak spec djegës (sipas dëshirës)
Lëngu i një limoni
Pak majdanoz (i grirë)
Udhëzime:
Skuq karkalecat në vaj ulliri me hudhër dhe spec djegës.
Shto pak lëng limoni dhe majdanoz.
Shërbeji karkalecat mbi një shtrese me oriz të zi.
Anila Kalleshi
