Mungesa e vitaminës B12 është një nga mangësitë më të zakonshme ushqyese. Dy arsye kryesore për këtë gjendje janë praktikat që ndërmerren shpesh për të përmirësuar shëndetin: një dietë e rreptë vegjetariane dhe kirurgjia për humbje peshe. Mungesa e B12 në gjak ka një larmi të gjerë simptomash për shkak të faktit se vitamina B12 është një qendër energjetike për funksione të shumta të trupit. Në mënyrë zhgënjyese, shumë njerëz ia “lënë” këto simptoma stresit ose të qenit shumë i zënë.
Ne kemi renditur 10 simptoma kryesore të mungesës së vitaminës B12. Kontrolloni ato për të parë nëse keni nevojë për më shumë vitaminë.
Dobësim, lehtësim i kokës, lodhje
Sipas Michael Roizen, shefi i mirëqenies në Institutin e Wellness të Klinikës Cleveland, dobësia dhe lodhja janë një nga simptomat më të zakonshme të niveleve të B12. Kur furnizimi me vitaminë zvogëlohet, trupi juaj prodhon më pak qeliza të kuqe të gjakut që janë të nevojshme për shpërndarjen e oksigjenit. Si rezultat, ju ndjeheni të përgjumur, të lodhur, të rraskapitur dhe madje edhe lehtësim të kokës.
Shumë njerëz i ngatërrojnë këto simptoma me një orar të dobët të gjumit, orët e gjata të punës dhe stresin. Sidoqoftë, nëse gjendja juaj e përgjithshme po përkeqësohet, këshillohuni me mjekun dhe bëni një test gjaku për të kontrolluar nivelin tuaj të B12.
Gulçim
Një nga shenjat e mundshme fiziologjike të pamjaftueshmërisë së vitaminës B12 është gulçim gjatë ushtrimit. Vitamina B12 kontribuon në prodhimin e hemoglobinës – proteina e transportit të oksigjenit në rrjedhën tuaj të gjakut. Mangësitë në vitaminë mund të zvogëlojnë rrjedhën e oksigjenit në indet tuaja duke shkaktuar anemi që çon në gulçim dhe dobësi.
Kontaktoni mjekun tuaj për një provim fizik nëse pësoni lodhje të pashpjegueshme, palpitacione, gulçim, lëndime të gjuhës ose ndonjë simptomë tjetër të mungesës së vitaminës B12.
Dëmtimet nervore dhe ndjesia e “kunjve dhe gjilpërave”
Mungesa e B12 mund të përkeqësojë qelizat nervore, duke çuar në një ndjesi shpimi të këmbëve dhe në duar. Nëse e injoroni atë, simptoma do të bëhet e përhershme dhe do të shndërrohet në parestezi. Në sistemin nervor, vitamina B12 është e domosdoshme për formimin e mielinës, një veshje e bardhë rreth fibrave nervore që rrit shpejtësinë me të cilën kryhen impulse. Mungesa e vitaminës B12 mund të rezultojë në degjenerim të palcës kurrizore, nervave optike, indeve cerebrale dhe nervave periferikë.
Pa mbrojtjen B12, nervat e palcës kurrizore mund të dëmtohen dhe do të ndjeheni të lodhur. Si rezultat, do të pengoheni dhe do të humbni ekuilibrin më shpesh edhe kur ecni në sipërfaqe të sheshta.
Lëkura e zbehtë ose e verdhë
Një tjetër tregues fizik i një niveli të ulët të vitaminës B12 është verdhëza në lëkurën tuaj ose të bardhët e syve tuaj. Prodhimi i qelizave të kuqe të gjakut varet nga vitamina B12. Prodhimi i parregullt i qelizave të kuqe të gjakut shkakton një gjendje anemike të quajtur anemi megaloblastike.
Në këtë gjendje, qelizat e kuqe të gjakut janë të mëdha, të brishta dhe nuk janë në gjendje të ndahen. Ato janë shumë të mëdha për të kaluar nga palca e eshtrave dhe në qarkullimin e gjakut. Prandaj, nuk keni aq shumë qeliza të kuqe të gjakut që qarkullojnë nëpër trupit tuaj dhe lëkura juaj mund të duket me ngjyrë të zbehtë.
Bilirubina është një substancë pak e kuqe ose me ngjyrë kafe, e cila prodhohet nga mëlçia kur dëmtohen qelizat e vjetra të gjakut. Sasitë e mëdha të bilirubinës, të cilat po përpiqen të shkatërrojnë qelizat e mëdha të kuqe të gjakut, janë ato që i japin lëkurës dhe syve tuaj një nuancë të verdhë.
Gjuhë e fryrë dhe e përflakur
Nëse jeni vegjetarian, keni disa sëmundje të sistemit të tretjes, ose konsumoni jashtë mase alkool, rrezikoni një deficit të vitaminës B12. Manifestimi oral i mungesës së B12 në gjakun tuaj është glosititi i karakterizuar nga një gjuhë mishi, e kuqe. Meqenëse trupi juaj nuk ka mjaftueshëm vitaminë B12, sinteza e ADN-së dëmtohet.
Si rezultat, qelizat epiteliale të gojës fillojnë të ndahen me shpejtësi dhe shkaktojnë glossit, cheilitis këndor, ulçera të përsëritura të gojës, dhe kandiazë orale. Simptomat e glossitis mund të përkeqësohet me kohën.
Nëse vëreni ndonjë prej këtyre simptomave, përpiquni të ndryshoni zakonet tuaja të ngrënies – përfshini më shumë produkte shtazorë si mishin, shpendët, peshkun, molusqet, vezët ose drithërat e pasura me B12.
Kapsllëk, humbje e oreksit, gazra
Ka shumë arsye të ndryshme që mund të shkaktojnë probleme me tretjen si kapsllëku ose gazrat, dhe një deficit i vitaminës B12 është një prej tyre. Nëse injorohet, një mungesë e B12 mund të çojë në kapsllëk kronik, dhimbje stomaku, gazra, diarre dhe humbje të oreksit. Nivele të ulëta të vitaminës ndikojnë në funksionimin normal të traktit gastrointestinal. Për të rivendosur nivelin normal të vitaminës B12 dhe për lehtësimin nga kapsllëku, mund të merrni një shtesë të vitaminës B12.
Shumica e njerëzve me mungesë të vitaminës B12 kanë mungesë të faktorit të brendshëm – një proteinë e sekretuar nga stomaku që është e nevojshme për thithjen e vitaminës B12. Ajo i bashkohet vitaminës B12 dhe e merr atë në zorrë. Për shkak të mungesës së saj, sistemi juaj tretës nuk mund të përthithë B12. Në këtë rast, e vetmja gjë që mund të bëni është të merrni injeksione me vitaminë B12.
Humbja e vizionit
Një mungesë e vitaminës mund të çojë në neuropati optike dhe përkeqësim të shikimit pasi që vitamina B-12 luan një rol të rëndësishëm në funksionin e nervave dhe sistemit nervor. Humbja e vizionit mund të diagnostikohet tek njerëzit që vuajnë nga kequshqyerja ose të cilët nuk konsumojnë produkte shtazorë.
Hulumtimet e fundit treguan se kombinimi i Vitaminës E, DHA dhe Vitaminës B12, përmirësoi fushat vizuale dhe ndjeshmërinë e retinës tek pacientët me glaukoma. Në përgjithësi, marrja afatgjatë e shtojcave B12 zvogëlon rrezikun e mjegullimit të trurit dhe të mprehtësisë vizuale.
Depresion, ndryshimet në sjellje
Është e natyrshme që mungesa e disa prej vitaminave vitale mund të çojë në depresion dhe ndryshime në sjellje, dhe B12 nuk bën përjashtim. Mungesa e vitaminës ka një ndikim të madh në prodhimin e serotoninës në trurin tuaj. Serotonina ndihmon për të nxitur gjendjen shpirtërore.
Nëse keni nivele të ulëta të vitaminës B12, bisedoni me mjekun dhe përpiquni të zbuloni se cili plan i trajtimit ju përshtatet më së miri. Në shumicën e rasteve, marrja e shtojcave të B12 mund të përmirësojë ndjeshëm gjendjen shpirtërore.
Kockat e dobësuara
Ashtu si kalciumi dhe vitamina D, vitamina B12 luan një rol shumë të rëndësishëm në formimin e qelizave për ndërtimin e eshtrave të trupit, osteoblastet. Mungesa e vitaminës B12 kompromenton punën e duhur të tyre dhe mund të çojë në osteoporozë. Sëmundja karakterizohet nga kocka të brishta, të dobëta, si rezultat i humbjes së indeve të shkaktuara nga mungesa e ushqyesve.
Humbja e përshpejtuar e eshtrave mund të çojë në dëmtim dhe fraktura të kockave. Të moshuarit janë në rrezik më të madh se kushdo tjetër, kjo është arsyeja pse të bëjnë teste të rregullta gjaku është domosdoshmëri për ta.
Simptoma delikate tek të moshuarit
Mungesa e vitaminës B12 vlerësohet se prek 10-15% të njerëzve mbi moshën 60 vjeç. Njerëzit mund të kenë mungesë të madhe ose mund të kenë një gjendje themelore shëndetësore që bën që B12 e tyre të bjerë. Çuditërisht, shumë të moshuar zakonisht nuk kanë simptomat kryesore të mungesës së B12 ose ato zbulohen në një mënyrë delikate. Sidoqoftë, është një fakt që përthithja e vitaminës B12 të lidhur me proteina mund të ulet me moshën.
Mos vononi trajtimin. Skenari i rastit më të keq mund të rezultojë në konfuzion mendor, demencë dhe një rënie të aftësive mendore (kujtesë, gjykim). Ekzaminimi i thjeshtë dhe një test gjaku janë gjithçka që ju nevojitet për të kuptuar nëse e keni këtë mangësi. Rekomandohet të merrni sasinë e duhur të vitaminës B12 me shtesa ose ushqime të fortifikuara për të rritur përthithjen e ushqyesve nga trakti tretës.
A jeni në rrezik?
Meqenëse shumica e B12 në dietat tona vijnë nga produktet shtazore, vegjetarianët janë në rrezik për mungesën e B12. Sëmundja inflamatore e zorrëve dhe sëmundja celiac, operacioni për humbje peshe dhe alkoolizmi kronik mund të pengojnë të gjithë aftësinë e një personi për të thithur lëndët ushqyese të nevojshme. Të moshuarit kanë më shumë probleme me thithjen e lëndëve ushqyese gjithashtu.
Nëse keni simptoma të moderuara, mund të filloni të bëni një test gjaku dhe të bisedoni me mjekun tuaj. Nëse keni nevojë, merrni suplemente orale B12, një spraj hunde me vitaminë B12, ose injeksione me vitaminë B12, të cilat do t’ju duhet më rrallë
